Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2011
Οι πρώτες 3D εικόνες του Ήλιου
Το πρώτο ολοκληρωμένο στερεοσκοπικό "πορτρέτο" του Ήλιου είναι πλέον γεγονός. Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι έχουν στα χέρια τους πανοραμικές εικόνες 360 μοιρών του κέντρου του ηλιακού μας συστήματος, τραβηγμένες ταυτόχρονα από διαφορετικές γωνίες λήψης.
Το επίτευγμα αναμένεται να βοηθήσει τους επιστήμονες να καταλάβουν καλύτερα τη λειτουργία και τις ιδιότητες του Ήλιου και παράλληλα να προβλέπουν πιο έγκαιρα τις αλλαγές του ηλιακού ανέμου, τις απρόσμενες μαγνητικές καταιγίδες και τις μεταβολές του "διαστημικού καιρού", κάτι που θα βοηθήσει τις αεροπορικές εταιρίες, καθώς και τις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού και τηλεπικοινωνιών.
Οι τρισδιάστατες εικόνες προέρχονται από δύο "δίδυμα" διαστημικά σκάφη της αποστολής Stereo (Solar Terrestrial Relations Observatory) της NASA, που κινούνται με διαφορετική ταχύτητα, και έτσι μπόρεσαν να τοποθετηθούν αντιδιαμετρικά, ευθυγραμμιζόμενα σε σχέση με τον Ήλιο. Ο συνδυασμός αυτών των φωτογραφιών έδωσε την πιο πλήρη εικόνα της επιφάνειας του Ήλιου μέχρι σήμερα.
Όπως δήλωσαν μερικοί επιστήμονες, πρόκειται για μια φωτογραφία-ορόσημο, ανάλογης ιστορικής και συμβολικής σημασίας με την φωτογραφία των ανθρώπων στη Σελήνη και με την πρώτη φωτογραφία της Γης από το διάστημα, που τράβηξαν οι αστροναύτες του "Απόλλων 8" το 1968. «Για πρώτη φορά, μπορούμε πραγματικά να φωτογραφήσουμε ολόκληρο τον ηλιακό δίσκο. Από αυτή τη στιγμή, θα είμαστε σε θέση να βλέπουμε οτιδήποτε συμβαίνει γύρω από τον ήλιο», δήλωσε ο βρετανός επιστήμων Κρις Ντέιβις.
Τα δύο σκάφη, που εκτοξεύτηκαν τον Οκτώβριο του 2006 και έχουν μέγεθος ψυγείου, θα δημιουργήσουν το πρώτο τρισδιάστατο "χάρτη" του Ήλιου. Οι δύο ηλιακοί δορυφόροι ακολουθούν την τροχιά της Γης.
Η αποστολή Stereo έχει προϋπολογισμό 500 εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με το BBC και τις βρετανικές εφημερίδες "Γκάρντιαν", "Ιντιπέντεντ" και "Τέλεγκραφ".
Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι, μεταξύ άλλων, θα κατανοήσουν καλύτερα τις συχνές "εκτινάξεις στεμματικής μάζας", περιοδικές και απρόβλεπτες βίαιες εκρήξεις υλικού από τον ήλιο, που στέλνουν με τρομακτικές ταχύτητες προς την κατεύθυνση της Γης δισεκατομμύρια τόνους φορτισμένων σωματιδίων, τα οποία διαπερνούν την μαγνητική "ασπίδα" του πλανήτη μας (την μαγνητόσφαιρα), απειλώντας την λειτουργία των δορυφόρων και των διαφόρων γήινων δικτύων, όπως των τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρισμού. Κάμερες πάνω στα δύο σκάφη Stereο, που έχουν κατασκευαστεί από βρετανούς επιστήμονες, χρησιμοποιούν υπεριώδη εξοπλισμό για να μελετήσουν αυτά τα ηλιακά φαινόμενα, που εκλύουν ενέργεια 100πλάσια του συνόλου των πυρηνικών όπλων της Γης.
Μέχρι σήμερα, δορυφόροι -όπως το Ηλιακό και Ηλιοσφαιρικό Παρατηρητήριο- μπορούν να προειδοποιήσουν τους επιστήμονες στον πλανήτη μας μια περίπου ώρα πριν ότι τέτοια ρεύματα σωματιδίων ταξιδεύσουν προς τη Γη. Η αποστολή Stereo αποσκοπεί στο να αυξήσει αυτό το χρονικό περιθώριο προειδοποίησης σε πάνω από δύο μέρες.